Mindfulness

In onze westerse samenleving groeit de belangstelling voor het Boeddhisme. Is het een flirt of is het ernst? Projecteren we niet te veel idealen op een oosterse levensfilosofie of godsdienst die wij maar oppervlakkig kennen? En wat is de waarde van westerse mindfulness?

Saki Santorelli heeft een uitdagende kijk op mindfulness. Hij vindt het belangrijk dat meer en meer mensen toegang krijgen tot mindfulness. Hij ziet mindfulness als een ‘public health initiative’.

Je kent ze waarschijnlijk wel: apps waarmee je mindfulnessmeditaties kunt oefenen. Het lijkt leuk en praktisch. Maar wat is eigenlijk het effect van deze apps? Kun je het vergelijken met het volgen van een mindfulnesstraining?

In het boek Waarom boeddhisme werkt onderzoekt Robert Wright fundamentele stellingen van het boeddhisme en linkt deze aan de westerse wetenschap. Ook mindfulness en meditatie komen aan bod.

Je kent het waarschijnlijk wel: je bent aan het werk en wordt ondertussen afgeleid door telefoon, Whatsapp, collega’s, e-mail en social media. Multitasking, het afwisselen van werkzaamheden, gaat echter ten koste van gefocuste aandacht.

Maak nu kennis met onze trainers door middel van een video! We beginnen met trainers Nienke Heijbroek, Marjorie Lumet en Monique Verhulst. Zij vertellen over de trainingen Mindful Zelfcompassie, Mindful Zwangerschap & Ouderschap en Mindful Werken. Meer trainersverhalen volgen!

Ellen Rouwet, vaatchirurg in het Erasmus MC in Rotterdam, wil onderzoek gaan doen of hart- en vaatziekten voorkomen kunnen worden door het volgen van een mindfulnesstraining. Samen met de Hartstichting werft zij via crowdfunding fondsen om het onderzoek te kunnen uitvoeren.

Vluchtige markten, veeleisende consumenten en razendsnel veranderende technieken en digitalisering, zorgen voor een nog niet eerder vertoonde snelheid van veranderingen. De supersnel veranderende wereld is bijna niet meer bij te houden voor bedrijven.

Als mindfulness­trainer is enquiry wellicht het belangrijkste wat je je deelnemer biedt. Het begeleiden van meditaties heb je na een paar keer oefenen wel onder de knie en de educatie verschilt niet veel van een goede uitleg in andere situaties. Enquiry daarentegen heeft iets unieks - iets dat je op geen andere plek dan in mindfulnesstraining zult aantreffen.

Mindfulness is een vaardigheid. En voor vaardigheden geldt dat je moet blijven oefenen, wil je vaardig blijven. Tijdens je mindfulnesstraining heb je ervaren hoe het voelt om aandachtig te zijn, zonder oordelen. Mindfulness maakt dat je intenser en bewuster leeft, dat je meer geniet van het moment, dat je minder stress ervaart en dat je leven voor jezelf en anderen om je heen leuker wordt.

Jongeren ervaren steeds meer stress, spanning en depressieve klachten, zo blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. In de periode 2012 tot 2015 hebben 50% meer meisjes en 21% meer jongens hier last van. Onder studenten zijn de percentages eveneens alarmerend hoog: 61% van hen heeft ernstige angstklachten, 39% werd beperkt in zijn functioneren door depressieve klachten en 62% voelde zich eenzaam. Tien procent heeft ooit gedacht aan suïcide.

Vaak hoor ik deelnemers aan de mindfulnesstraining al na de eerste sessie dingen zeggen als: “Ik fietste door het Vondelpark en hoorde ineens de vogels fluiten.” En, na afloop van de stiltedag, die meestal plaatsvindt na de zesde sessie: “Ik liep in de lunchpauze door de stad en zag een prachtige gevel die ik nog nooit eerder had gezien, terwijl ik daar al zo vaak heb gelopen.”

Onder leiding van Wibo Koole en Marloes Telle vond eind 2017 een onderzoek naar de impact van de mindfulnesstraining ‘Mindful Werken’ in organisaties plaats binnen het ministerie van OCW.

Van 10 t/m 13 juli aanstaande vindt in Amsterdam het Internationale Congres over Mindfulness (ICM) 2018 plaats. Hèt congres over mindfulness en wetenschappelijk onderzoek, met presentaties en workshops van internationale topsprekers.

Tijdens het voorprogramma op 10 juli geven Wibo Koole (directeur van Centrum voor Mindfulness) en Michael Chaskalson (professor Ashridge Business School UK) de workshop “Teaching Mindfulness in organizations: the developing practice”, over mindfulness binnen organisaties, een toepassing die volop in ontwikkeling is.

Begin dit jaar verscheen het boek Mindgym van mindfulness- en compassietrainer Wouter de Jong.

Voortdurende competitie en jezelf vergelijken met anderen, dat is waar tieners en jongeren een groot deel van de dag mee bezig zijn. Zelfkritisch zijn is daarbij een manier van leven voor hen, in de overtuiging dat jezelf afmatten de enige manier is om succesvol te zijn. Het gevolg is: weinig succes, teveel stress en te weinig slaap.

Steeds vaker gaan mensen op stilteretraite. Je bent dan vijf of meer dagen echt weg, op locatie, in een retraitecentrum. Maar wat is de waarde van een retraite? Wat doet het met je en wat levert het op? We vroegen het Rob Brandsma, hoofd van de trainersopleiding van het Centrum voor Mindfulness. Hij put uit eigen ervaringen en heeft vele gesprekken gevoerd met anderen die regelmatig op retraite gaan.

Wie te lang doorwerkt, wordt uiteindelijk minder productief. Waarschijnlijk hebben we dat allemaal wel eens ervaren. Door non-stop doorwerken raakt je brein overbelast en uitgeput.

Creativiteit, ook op het werk, is steeds belangrijker. De wereld verandert snel en bedrijven moeten steeds sneller inspelen op die veranderingen. Of je nu problemen voor een klant hebt op te lossen, een nieuwe productlijn verzint of aansluiting wilt vinden bij nieuwe technologieën, in alle gevallen heb je creativiteit nodig.

Trainers Marjorie Lumet en Aileen Kennedy verzorgen samen het Mindfulness-Based Childbirth and Parenting Program bij ons centrum. Marjorie en Aileen waren beiden zwanger toen ze zelf de opleiding tot mindfulness­trainer hebben gedaan. Ze merkten hoe behulpzaam mindfulnessvaardigheden tijdens de zwangerschap en bevalling waren en hoeveel voordelen mindfulness hen ook daarna heeft bezorgd.

Onlangs heeft een groep mindfulnessonderzoekers een artikel geschreven onder de titel: Mind the hype, (Van Dam et al., 2017). De onderzoekers, waaronder Nederlanders, waarschuwen voor de bravoure waarmee mindfulness wordt voorgesteld als wetenschappelijk bewezen of ‘evidence-based’.

Soms bekruipt me weleens een ongemakkelijk gevoel als ik alle Amerikaanse – en eerlijk gezegd ook sommige Nederlandse – aanprijzingen zie voor mindfulnesstraining. Supergelukkig wordt je ervan, een boost voor je ego.

“De vervolgtraining Kalmte en Concentratie komt voort uit de wens van deelnemers aan de mindfulnesstraining om hun meditatieve beoefening te onderhouden en te versterken met geleide instructies,” vertelt Karin Rekvelt.

Chirurgen, artsen, verpleegkundigen, iedereen in de zorg heeft het druk, te druk. Allemaal rennen ze van incident naar incident en niemand heeft aandacht voor elkaar en aandacht voor zichzelf. De noden van patiënten slokken alle tijd en aandacht op. Zo verging het verpleegkundige Barbara de Groot ook.

Wibo Koole is directeur van het Centrum voor Mindfulness en mindfulness­trainer, ook voor managers. Menig manager en leidinggevende heeft zijn training Mindful Leiderschap gevolgd en zijn boek Mindful Leiderschap voor effectieve teams en organisaties ligt vaak prominent op het hun bureau.

Boek van de maand... Als iemand een overzicht kan geven van de wetenschappelijke feiten rond meditatie, dan is het Richard (‘Richie’) Davidson. Sinds zijn Harvard-jaren in de jaren zeventig wijdt hij zich aan het onderzoek naar de vraag: wat voor blijvende veranderingen kan meditatie voor de mens betekenen?

Jon Kabat-Zinn, de grondlegger van Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR), sprak in oktober 2017 in een van de zalen van het House of Parliament in Londen. Politici uit meer dan tien landen, waaronder Nederland, hadden zich daar verzameld om te brainstormen over hoe mindfulness in politiek en beleid vorm kan krijgen. Ook op het hoogste niveau zijn mensen doordrongen van de kracht van mindfulness.

Martine Huisman is psycholoog en mindfulness­trainer. In 2013 kwam zij zelf met mindfulness in aanraking en zij merkte in haar 8-weekse basistraining mindfulness (MBSR) hoe goed haar deze training deed. Het was voor haar een echte eyeopener. Na haar eigen training vond ze dat iedereen dit minimaal één keer moet ervaren. Ze besloot mindfulness­trainer te worden.