Wat je leert

Elk mens kent uitdagingen. Voor zwarte mensen komt daar discriminatie, uitsluiting en racisme bij, met negatieve effecten op welzijn en gezondheid. Door mindfulness te trainen ontwikkel je de mentale vaardigheden om met meer gemak en plezier te leven en lastige en moeilijke dingen beter aan te kunnen.

Elk mens kent uitdagingen. Voor zwarte mensen komt daar discriminatie, uitsluiting en racisme bij, met negatieve effecten op welzijn en gezondheid.

Aandacht trainen werkt

Vaak reageren we op de automatische piloot en  dat brengt ons juist in de problemen. Loskomen van automatische reacties doe je door je brein te trainen. De sleutel daarbij is om van moment tot moment bewuste aandacht te geven aan de alledaagse ervaringen.

In het hier en nu

Met meer aandacht begin je op te merken hoe vaak we in gedachten en gevoelens verzonken zijn. Mindfulness van lichaam en adem helpt om onze gedachten, emoties en impulsen te herkennen, onze verstrooide geest te focussen, en in het hier en nu te zijn.

Beter voelen, vrijer denken

Je gaat beter voelen wat er aan de hand is. Je zit minder gevangen in verleden of toekomst. Met mindfulness ga je onbehulpzame patronen van denken, voelen en handelen doorzien. Je leert je er losser van te maken. De ruis of onrust in je hoofd wordt minder, je denken vrijer.

Gezonde gewoontes

Als je de alledaagse ervaringen, zowel de plezierige als de onplezierige, met interesse en vriendelijkheid tegemoet treedt, leer je je balans te bewaren bij de ups en downs van het dagelijks leven. Je gaat andere mogelijkheden zien om te reageren op uitdagingen of moeilijkheden. Je bouwt nieuwe, gezonde gewoontes op. En maakt ruimte voor plezier, tevredenheid en dankbaarheid. Je gunt jezelf om te floreren.

Voor wie

Waarom voor zwarte mensen

Er is voldoende onderzoek gedaan waaruit duidelijk is gebleken dat het systematisch ervaren van uitsluiting en discriminatie een grote aanslag doet op de gezondheid van mensen. Dat uit zich bijvoorbeeld in een grotere kans op depressie en hart- en vaatziekten. Ook komen slapeloosheid, sombere gevoelens en chronische stress en trauma’s regelmatig voor.

Van mindfulness­training is wetenschappelijk bewezen dat het mensen effectiever leert omgaan met stress, burn-out en terugkerende depressie en dat het mensen dus goed kan helpen om veerkracht en balans te hervinden en zich staande te houden in een overwegend witte samenleving.

Maar dan moeten we in de mindfulness­training wel een omgeving creëren waarin uitsluiting en racisme bespreekbaar zijn. Het vergt moed en kwetsbaarheid je ervaringen te uiten.

Maar dan moeten we in de mindfulness­training wel een omgeving creëren waarin uitsluiting en racisme bespreekbaar zijn. Het vergt moed en kwetsbaarheid je ervaringen te uiten. In een overwegend witte groep is dat vele malen lastiger dan in een zwarte. Daarom hebben wij, Sjarda Joemai, Céline Gaza, Sherida Pengel en Joyce Cordus, deze mindfulness­training voor zwarte mensen ontwikkeld.

Wat is er anders?

Mind your colour is gebaseerd op de bekende 8-weekse mindfulness­training. Toch zijn er duidelijke verschillen. We nemen om te beginnen het meemaken van conflicten en verdeeldheid als dagelijkse realiteit serieus. Bijvoorbeeld de confrontatie met alledaagse, subtiel beledigende uitspraken, zoals ‘ik zie geen kleur hoor’. Of subtiel medemensen op een ander plek zetten, met minder macht (ook wel ‘othering’ genoemd).

In de Mind your colour training zijn de mindfulness­oefeningen net als gewoonlijk erop gericht aandacht te geven aan onze gedachten, gevoelens en fysieke sensaties. Speciale aandacht geven we aan de ervaringen van zwarte mensen met microagressies en de gevolgen. Zo verhoog je in de training je emotionele veerkracht en leer je onbewuste vooringenomenheid te herkennen. Zo leer je ze op een meer adequate manier tegemoet te treden, vanuit innerlijke zekerheid en zorgzaamheid voor jezelf; vanuit stevige vriendelijkheid en een gemeenschappelijk besef van menselijkheid.

Een stevig kader

Speciale aandacht geven we aan de ervaringen van zwarte mensen met microagressies en de gevolgen.

Ervaringen met discriminatie, uitsluiting en racisme verschillen ook voor zwarte mensen van persoon tot persoon. Om daar volle aandacht aan te geven werken we met ColorInsight, een methode van de Amerikaanse rechtenprofessor en mindfulness­trainer Rhonda Magee. In deze methode staan vier uitgangspunten centraal. Allereerst gaan we uit van het oprechte verlangen, de wil en de moed om ons tot kleur, ras en racisme te wenden in plaats van ons daarvan af te wenden, zodat we kunnen onderzoeken welke rol deze aspecten in ons leven spelen. Ten tweede ontwikkelen we een dieper en genuanceerder vermogen om waar te nemen en te begrijpen hoe kleur, ras en racisme werken in ons eigen leven en dat van anderen. Ten derde verdiepen we onze capaciteit om met de ander te zijn als die op deze aspecten van zijn of haar ervaringen reflecteert, om onbevooroordeeld en met compassie te luisteren en samen te werken aan wederzijds helende persoonlijke én interpersoonlijke transformatie. Ten vierde committeren we ons aan het zoeken naar manieren van handelen die leiden tot bevrijding en daarbij raken aan de collectieve en het systemische aspecten van discriminatie, uitsluiting en racisme. Op die manier openen we de deur naar een vorm van transformatie waar we allemaal – wit én zwart – voordeel van ondervinden. De uitgangspunten gelden zowel voor de trainers als voor de deelnemers.

We openen de deur naar een vorm van transformatie waar we allemaal – wit én zwart – voordeel van ondervinden.

Deze training is specifiek voor mensen met een zichtbare, niet-witte huidskleur die wortels hebben in voormalige (Nederlandse) koloniën en/of afkomstig zijn uit de Afrikaanse diaspora. Ook de trainers hebben deze achtergrond. Er is geen speciale voorbereiding voor nodig, elk mens kan mindfulness kan leren.

Programma

Opbouw

De mindfulness­training kent 8 sessies van 2,5 uur, plus een oefendag. 

Zo gaan we te werk

Elke sessie heeft een herkenbaar verloop. De trainer begeleidt een mindfulnessoefening, en die bespreken we na. We kijken hoe het oefenen thuis gaat. Dan komt een thema aan bod, zoals de automatische piloot, de rol van stress, omgaan met gedachtes. En we sluiten af met nog een mindfulnessoefening en de oefenopdrachten voor thuis.

Dagelijks oefenen

Met thuis oefenen verstevig je pas echt je mindfulnessvaardigheden. Je krijgt hiervoor audiotracks en trainingsmateriaal. En we vragen je hiervoor elke dag een half uur tot drie kwartier te reserveren. Dat kan lastig in te passen zijn en daarom bespreken we in de sessies hoe je dat kunt aanpakken.. Van week tot week zul je ervaren dat er dingen veranderen. Onze trainers zijn er altijd om je te begeleiden als er moeilijkheden opkomen bij het thuis oefenen.

Over oefenen: tips

Hier zijn vast een paar handige tips over mindfulness trainen:

  • Mediteren voelt in het begin vaak wat vreemd aan. Met een open mind wen je er makkelijk aan.
  • Wat voor jou het meest behulpzaam is, wordt na een tijdje duidelijker. Gun jezelf dus even de tijd om de voordelen te gaan ervaren.
  • Regelmatig oefenen lijkt best een uitdaging, maar levert het meeste op.
  • Leren in een groep is dubbel effectief: je leert ook van elkaar.
  • Soms roept mediteren emoties op. Dat is niet erg, want het zijn vaak interessante leermomenten.
  • En als het lastig is: de trainer is er voor jou!

Persoonlijke aandacht van jouw trainer

Onze trainers zijn gecertificeerde mindfulness­trainers en lid van een beroepsvereniging. Tijdens de training zijn ze er voor jou, om het oefenen te begeleiden en te ondersteunen en uitleg te geven. Ze staan klaar om je vragen te beantwoorden.

Handig trainingsmateriaal

Je krijgt naast een goede trainer ook trainingsmateriaal: een werkboek en audiotracks.