Wat is het verschil tussen mindfulness en meditatie?

Mindfulness en meditatie worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze hebben verschillende betekenissen. Meditatie is een brede categorie van praktijken waarvan mindfulness er één is. Mindfulness is specifiek gericht op bewust aanwezig zijn in het huidige moment.

Meditatie heeft een breed kader en historische wortels

Meditatie is een oude praktijk die zijn wortels heeft in verschillende spirituele en religieuze tradities over de hele wereld, waaronder het boeddhisme, hindoeïsme, taoïsme en het christendom. Ik denk zelf dat contemplatie, zoals bij het stoïcisme, ook onder meditatie kan worden ingedeeld. Dat maakt dat meditatie een heel breed kader heeft.

Meditatie kent veel verschillende technieken

Meditatie omvat een breed scala aan technieken, methodieken en praktijken. Dit kan variëren van concentratiemeditatie (waarbij men focust op één punt of object) tot transcendente meditatie, contemplatie en bewegingsmeditaties zoals tai chi of yoga.

Meditatie heeft een algemeen doel

Hoewel de specifieke doelen van meditatie kunnen variëren afhankelijk van de traditie of de techniek, zoeken veel meditatieve praktijken naar een vorm van innerlijke rust, zelfbewustzijn, inzicht of verbinding met het goddelijke of het universum.

Mindfulness is een vorm van meditatie én een levenshouding

Mindfulness wordt vaak gedefinieerd als het bewust aanwezig zijn in het huidige moment zonder te oordelen. Het gaat om opmerkzaamheid en volledige aanwezigheid bij wat je op een bepaald moment doet.

De oorsprong van mindfulness

Mindfulness heeft haar wortels in het boeddhisme, maar is in het Westen vooral bekend geworden door seculiere benaderingen zoals de Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) training, ontwikkeld door Dr. Jon Kabat-Zinn. MindfulnessFabriek geeft deze 8-weekse training al vele jaren.

Mindfulness-meditatie

Als een vorm van meditatie, is mindfulness-meditatie een praktijk waarbij je zit (of soms loopt) en je aandacht richt op het huidige moment. Vaak begint mindfulness-meditatie met aandacht voor de ademhaling. Daarna schakel je over op op eenzaamheid voor je gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties, zonder dat je erin verstrikt raakt.

Mindfulness als levenshouding

Naast een meditatievorm kan mindfulness ook gezien worden als een manier van leven. Het gaat erom volledig aanwezig en betrokken te zijn bij het huidige moment. Of je nu eet, werkt, met iemand praat, of gewoon wandelt, je bent en blijft aanwezig in het nu.

Het verschil tussen mindfulness en meditatie

Meditatie is dus een overkoepelende term die een breed scala aan technieken en praktijken omvat gericht op zelfbewustzijn, concentratie, contemplatie en spirituele groei.

Mindfulness kan zowel een vorm van meditatie zijn als een algemene levenshouding. Het is specifiek gericht op het cultiveren van bewuste aandacht voor het huidige moment op een niet-oordelende manier.

Hoewel alle mindfulness praktijken meditatie zijn, zijn niet alle meditatieve praktijken noodzakelijkerwijs mindfulness. Mindfulness is een vorm van meditatie; andersom, meditatie is geen vorm van mindfulness. Meditatie heeft een breder kader. Mindfulness en meditatie zijn nauw met elkaar verbonden, maar ze zijn zeker niet identiek. Het begrijpen van dit onderscheid kan je helpen om zowel mindfulness als meditatie effectiever in de praktijk te brengen.