Je kunt niet zo maar je gedachten stoppen

Een veelgestelde vraag van mensen die beginnen met mindfulness is: “Ik blijf maar denken — doe ik iets fout?” Het antwoord is geruststellend eenvoudig: nee, je doet niets verkeerd. Gedachten horen erbij. Mindfulness vraagt niet dat je stopt met denken. Het nodigt je uit om anders met je gedachten om te gaan.

Wat is het doel van mindfulness?

Mindfulness gaat over waarnemen. Over opmerken wat er gebeurt — in je lichaam, je hoofd, je omgeving — zonder het meteen te willen veranderen. Het doel is niet om gedachten te blokkeren of een ‘leeg hoofd’ te krijgen. Dat zou onrealistisch zijn. Je brein denkt, dat is wat het doet.

Wat je leert met mindfulness, is om je gedachten te herkennen en er met wat meer afstand naar te kijken. Alsof je op een bankje zit en naar voorbijtrekkende wolken kijkt. Je hoeft er niets mee. Je hoeft ze niet weg te duwen. Je hoeft ze ook niet vast te houden. Alleen maar zien, en laten gaan.

Gedachten tijdens meditatie: normaal en welkom

Soms lijkt het alsof je méér denkt zodra je gaat zitten om te mediteren. In werkelijkheid word je je gewoon bewuster van de ruis die er altijd al was. Dat bewustzijn is geen teken dat het misgaat — het is een teken dat je begint te zien hoe je geest werkt. En dat is precies waar mindfulness over gaat.

Elke keer dat je merkt dat je bent afgedwaald, en je aandacht vriendelijk terugbrengt naar het moment, oefen je. Dat is de essentie.

Er bestaat geen ‘goede’ of ‘slechte’ meditatie

Een veelvoorkomend misverstand is dat een ‘goede’ meditatiesessie er stil en helder uitziet. In werkelijkheid kan elke sessie anders zijn. Soms voel je je kalm, soms onrustig. Soms zit je in stilte, soms komen er honderd gedachten voorbij.

Wat mindfulness vraagt, is niet een bepaalde uitkomst, maar een bepaalde houding: nieuwsgierigheid, mildheid, aandacht.

Veelvoorkomende uitdagingen bij mindfulness

Een drukke geest
Je denkt misschien dat je meer piekert dan anderen. Maar iedereen heeft een druk hoofd. Mindfulness leert je om die drukte niet te zien als een probleem, maar als iets wat je mag opmerken. Niet om te controleren, maar om beter te begrijpen.

Verwachting van een ‘leeg hoofd’
Het streven naar leegte kan juist in de weg gaan zitten. Mindfulness gaat niet over leeg zijn, maar over aanwezig zijn. Ook als het onrustig is. Ook als het chaotisch is. De oefening is: erbij blijven, zonder oordeel.

Hoe kun je omgaan met gedachten tijdens mindfulness?

Breng je aandacht vriendelijk terug
Elke keer dat je afdwaalt, kun je jezelf zachtjes terugbrengen naar je anker — bijvoorbeeld je ademhaling of de sensaties in je lichaam. Niet streng, niet gefrustreerd. Gewoon: opmerken en terugkeren.

Geef gedachten een label
Sommige mensen vinden het helpend om gedachten kort te benoemen. “Denken.” “Plannen.” “Herinneren.” Door er een woord aan te geven, ontstaat er ruimte. Je hoeft niet in het verhaal mee te gaan — je hoeft het alleen maar te herkennen.

Begin klein
Als mediteren lastig voelt, begin dan met korte momenten van aandacht. Vijf minuten. Of zelfs één minuut, verspreid over de dag. Liever regelmatig en kort, dan af en toe en lang. Mindfulness is geen wedstrijd. Het is een uitnodiging.

Samengevat

Gedachten horen erbij. Ook tijdens mindfulness. Het doel is niet om ze te stoppen, maar om ze te zien zoals ze zijn — veranderlijk, tijdelijk, niet wie jij bent. Iedere keer dat je merkt dat je afdwaalt en weer terugkeert, oefen je in aandacht. En die oefening is altijd goed, precies zoals die is.

 

Bekijk alle artikelen in de categorie Mindfulness basiskennis

Of bekijk de Mindfulness Coach opleiding